Marka modowa / marka odzieżowa / marka kreatywna. Wszystkie te stwierdzenia brzmią dumnie, a jak wygląda ich realizacja w praktyce? Wydawałoby się, że klucz do sukcesu został już określony. I to niejednokrotnie. Czy jednak aby na pewno? Rozpoczęcie własnego biznesu to decyzja życia. W poniższym artykule przybliżę Ci dlaczego tak ważne jest aby był obok Ciebie prawnik znający się na rzeczy. I jak zrobić to dobrze, aby marzenia nie zostały zwykłą mrzonką, a mogły mieć szansę spełnienia, a przede wszystkim szansę na sukces bez afer.
Na początku było logo...
Naturalnym stanem rzeczy jest, że w przypływie kreatywności i pewności na założenie własnego biznesu pierwsze co robisz, to myślenie nad nazwą dla swojej marki. W jej poszukiwaniu warto sprawdzić czy jakaś marka już nie wykorzystuje takiej samej. Kolejno, czy interesująca Cię domena jest wolna. Takie podstawowe wyszukiwanie w internecie, pozwoli wstępnie i niskim kosztem wyeliminować nazwę, która już jest zajęta przez osoby trzecie. Logiczne prawda? A jednak, wciąż wiele spraw sądowych toczy się na tej właśnie płaszczyźnie.
W tym miejscu celnym tropem jest weryfikacja czy Twoja nazwa marki/produktu nie została zarejestrowana jako znak towarowy – słowny lub słowno-graficzny. Wyszukiwarkę nazw znajdziesz tutaj >>>
W odniesieniu do znaków towarowych musisz wiedzieć, że od stycznia tego roku nie ma konieczności przedstawiania znaku towarowego w formie słownej lub słowno-graficznej. Jest nim każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może być np. dźwięk. Jeżeli nie ma konfliktu z innymi nazwami, możesz działać dalej! Wraz z rozwojem swojej marki warto jak najwcześniej dokonać rejestracji znaku towarowego, a wcześniej zadbać o odpowiednie przeniesienie majątkowych praw autorskich do logo stworzonego przez Twojego grafika. Tak tak, to wciąż wydaje się banalne lub zbyteczne lecz wierz mi- w momencie rozkwitu Twojej marki, największe komplikacje mogące pokrzyżować Twoje biznesowe plany pojawią się w tych ,,drobnych" niedociągnięciach.
Mam logo, mam nazwę + teraz też pracownika!
Współpraca z osobami, które będą uzupełniały Twoje kompetencje, wspierały Twoją markę oraz wykonywały Twoje produkty jest istotnym filarem powodzenia Twojej działalności.
W umowie z pracownikiem lub zewnętrznym podwykonawcą musisz pamiętać o dokładnym ustaleniu zasad współpracy. Dokładnym, a zatem niedopuszczalnym jest zapomnienie o przeniesieniu majątkowych praw autorskich do powstałych w wyniku takiej współpracy utworów oraz zobowiązaniu drugiej strony do niewykonywania osobistych praw autorskich. Pomimo posiadania majątkowych praw autorskich, taka osoba w dalszym ciągu będzie mogła żądać podpisu pod utworami – np. grafikami lub packshootami w social mediach. A przecież i tak nie będziesz o tym pamiętać... i wcale tego nie chcesz.
Poza tymi podstawowymi kwestiami, musisz pamiętać o określeniu kary umownej, zabezpieczeniu na wypadek Employee poaching'u (czyli możliwym podkradaniu pracowników), czy choćby określeniu pól eksploatacji. Warto również rozważyć odpowiednią formę współpracy i rozliczania podatków. Skomplikowane? Tutaj odpowiem na wszystkie Twoje dodatkowe pytania >>>
Jestem niezły... Pojawia się więc nieuczciwa konkurencja
Jak zapewne wiesz, konkurencja nigdy nie śpi. Może podjąć się wielu działań w celu wypromowania się na Twojej marce. Działań, które mogą nawet nie mieścić Ci się w głowie.
Przepisy, które będą Cię chronić znajdują się w Ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Oprócz wyszczególnionych tam przypadków, jak np.: naśladownictwo produktów, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, nieuczciwa lub zakazana reklama, tajemnica przedsiębiorstwa – można także posiłkować się ogólną definicją czynów nieuczciwej konkurencji i zastosować ją do Twojej sytuacji.
Co jest czynem nieuczciwej konkurencji? Każde, najmniejsze nawet działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy, czyli Twojego biznesu.
...a co z podróbkami?
Nie daj się zwieźć, że jest to problem jedynie dużych domów mody jak Valentino czy Chanel. I mowa tu nie tylko o całkowitym kopiowaniu produktu, ale istnieją przypadki, gdy skopiowane jest tylko akcesorium do produktu głównego – np. poprzez wyprodukowanie go w tańszej wersji/odpowiedniku.
Jako dystrybutor/producent danego produktu, możesz określić, czy Twój kontrahent może sprzedawać inne produktu – jeżeli tak, to jakie.
Na szczęście masz w ratunku szereg rozwiązań, które może zarekomendować Ci branżowa kancelaria prawna. Część rozwiązań przyniesienie zamierzony efekt relatywnie szybko, na część będzie trzeba poczekać nieco dłużej, ale nigdy nie pozostawiaj tych kwestii obojętnie.
Ponadto, Prawo autorskie zawsze podpowie Ci co możesz zrobić w najpowszechniejszych przewinieniach.
Finezja i Regulamin
Jako przedsiębiorca, nowy lub już wprawiony w bojach musisz wiedzieć czym są klauzule niedozwolone. Nazywamy tak postanowienia w regulaminie, które uznano za niezgodne z prawem i ograniczające prawa konsumenta.
Oczywiście należy ich unikać. Nie zalecam też kopiowania regulaminów oraz innych dokumentów od ogólnodostępnych sklepów internetowych. Nawet u tych największych można spotkać się z błędami i klauzulami niedozwolonymi, a przede wszystkim - często takie naśladownictwo dokumentacji mija się z aktualnością treści / przepisów prawa.
Co najważniejsze - bez względu czy tworzysz krótki konkurs na facebooku czy większą kampanię wizerunkową lub sprzedażową, potrzebujesz regulaminu. Nie tylko świadczy to o Twoim profesjonalizmie, ale chroni Cię na ewentualność roszczeń konsumentów.
magiczne RODO
Jeżeli planujesz założyć markę modową, powinieneś koniecznie zapoznać się z przepisami unijnego Rozporządzenia Ogólnego o Ochronie Danych Osobowych (RODO), które zastąpiło dotychczas obowiązującą polską ustawę o ochronie danych osobowych i obowiązuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej od 25 maja 2018 r. Rozporządzenie Ogólne RODO wprowadziło wiele znaczących zmian z zakresie ochrony danych osobowych, szczególnie dla przedsiębiorców m. in. rozbudowało tzw. obowiązek informacyjny, czy zasady uzyskania zgód na przetwarzanie danych osobowych. W związku z nowymi regulacjami, każdy początkujący przedsiębiorca, zanim rozpocznie własną działalność powinien zapoznać się z tymi zmianami. Tutaj znajdziesz 7 najważniejszych kwestii w tym temacie >>>
czas na promocję i marketing w internecie
Pamiętaj o dwóch najważniejszych zadach:
1. Twoja reklama i działania marketingowe muszą być zgodne z prawem
Niezgodna z prawem to reklama nieuczciwa, jak np: – reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka, – reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi.
2. Musisz uregulować ważne kwestie z Twoim podwykonawcą – pracownikiem – lub agencją reklamową/marketingową.
Przez „ważne kwestie” mam na myśli odpowiednie przeniesienie majątkowych praw autorskich i zobowiązanie się twórcy do niewykonywania osobistych praw autorskich – oraz opisanie bardzo ważnego zakresu obowiązków. W przypadku umowy o pracę, zakres obowiązków (twórczych) stanowi podstawę, która musi być w umowie zawarta. W innym wypadku, gdy pracownik wykona dla Ciebie jakąś twórczą pracę, niekoniecznie z mocy ustawy prawa autorskie będą przy Tobie.
Niestety spotykałem się z takimi sytuacjami, gdzie mój klient nie uregulował poprzednio poprawnie kwestii praw autorskich – po współpracy z agencją marketingową, nie posiadał niezbędnych praw do posługiwania się dalej nimi. W sytuacji nieuregulowania tych kwestii, podwykonawca pozostaje w dalszym ciągu posiadaczem tych praw na podstawie Prawa autorskiego.
Na wstępie działalności te kwestie będą świtać w Twojej głowie dniami i nocami. Znacznie łatwiej będzie iść naprzód jeśli już na początku działalności zadbamy o te tematy, bo stanowią filar Twojego przedsiębiorstwa. W dalszej części pojawią się pytania z zakresu produkcji i realizacji sesji zdjęciowych, oznaczaniach składu surowcowego na metkach i restrykcji z tym związanymi, wynajmie powierzchni handlowych, organizacji pokazów mody udziału w targach czy współpracy z influencerami. Wszystko to poruszę w tym miejscu niebawem.